ประเด็นร้อน

24 มกราคมของทุกปี สหประชาชาติประกาศให้เป็น “วันการศึกษาสากล” สมัชชาใหญ่แห่งสหประชาชาติได้ประกาศให้วันที่ 24 มกราคม เป็นวันการศึกษาสากลเพื่อฉลองบทบาทของการศึกษาต่อการพัฒนาและสร้างสันติภาพ หากปราศจากการศึกษาที่มีคุณภาพที่เท่าเทียมเที่ยงธรรมและการศึกษาตลอดชีวิตสำหรับทุกคน ประเทศต่าง ๆ ก็ไม่ประสบความสำเร็จในการสร้างความเสมอภาคทางเพศและทำลายวงจรความยากจน อันเป็นการละทิ้งเด็ก เยาวชนและผู้ใหญ่กว่าหลายล้านคนไว้เบื้องหลัง สิทธิในการเข้าถึงการศึกษาของพวกเขากำลังถูกละเมิดและนี่เป็นสิ่งที่ยอมรับไม่ได้ ที่มา: https://en.unesco.org/commemorations/educationday

วันเด็กปี 2563 พลเอกประยุทธ์ จันทร์โอชา นายกรัฐมนตรี ได้ให้คำขวัญวันเด็กแห่งชาติประจำปีนี้ไว้ว่า “เด็กไทยยุคใหม่ รู้รักสามัคคี รู้หน้าที่พลเมืองไทย” ศูนย์วิชาการและเครือข่ายวิชาการด้านเด็กและเยาวชนจึงได้สำรวจความคิดเห็นของเด็ก เยาวชน และคนทั่วไปเกี่ยวกับคำขวัญวันเด็กในปีนี้ ตั้งแต่วันที่ 18 ธันวาคม 2563 – วันที่ 8 มกราคม 2563 โดยมีผู้ร่วมแสดงความคิดเห็นจำนวน 349 คน เป็นเพศหญิง 68.5% เพศชาย 29.2 % ไม่ระบุเพศ...

ศูนย์วิชาการฯ ขอตีความตามกรอบการให้ความหมายเรื่องสิทธิในการศึกษาโดย Katarina Tomaševski ผู้รายงานพิเศษ (special rapporteur) คนแรกของสหประชาชาติที่พัฒนาตัวบ่งชี้คุณภาพการสนับสนุนสิทธิในการศึกษาของประชากรโลกไว้ 4 ประเภท (4As) คือ 1. การศึกษาที่รัฐทำให้เข้าถึงง่าย (Availability) รัฐจำเป็นต้องจัดให้มีการศึกษาซึ่งเป็นสิทธิพื้นฐานที่ประชาชนพึงได้รับ ต้องส่งเสริมให้มีสถานศึกษา บุคลากรทางการศึกษา และสนับสนุนงบประมาณเพื่อให้ประชาชนเข้าถึงการศึกษาอย่างทั่วถึง เปิดทางให้องค์กรชุมชนจัดการศึกษาได้ (keyword: make education available for all) 2. การจัดการศึกษาที่ทุกคนเข้าถึงได้ (Accessibility) ประชาชนทุกคนสามารถเข้าถึงการศึกษาได้โดยไม่มีข้อจำกัดและอุปสรรค กล่าวคือ...

ตัวเลขทางสถิติยังคงย้ำเตือนว่าการปฏิรูประบบการศึกษายังคงเป็นสิ่งที่จำเป็นเพื่อสร้างการศึกษาสำหรับทุกคนในสามารถเข้าถึงได้ กล่าวคือ มีเพียง 10% ของประชากรในประเทศที่มีรายได้ต่ำที่จบการศึกษาระดับชั้นมัธยมศึกษา 40% ของประชากรโลกไม่ได้รับการสอนในภาษาที่ตัวเองพูดให้เข้าใจอย่างถ่องแท้ และมากกว่า 75% ของเยาวชนที่เป็นผู้ลี้ภัยที่กำลังศึกษาอยู่ในระดับมัธยมศึกษาต้องออกกลางคัน มากไปกว่านั้น เยาวชนที่เป็นชนเผ่าพื้นเมือง ผู้พิการ เด็กผู้หญิง และเยาวชนกลุ่มเปราะบาง กำลังเผชิญกับความท้าทายในการเข้าถึงการศึกษาที่เคารพความต้องการที่หลากหลายและคำนึงถึงความสามารถที่แตกต่างกันมากพอ ๆ กับการสะท้อนอัตลักษณ์และการแสดงตัวตนของตนเองออกมา ที่มา: https://www.un.org/development/desa/youth/iyd2019.html

20 กันยายน วันเยาวชนแห่งชาติ ธีมของงานวันเยาวชนสากลในปีนี้ คือ การปฏิรูปการศึกษา (transforming education) ในงานวันเยาวชนสากล ปี 2019 ทางองค์การสหประชาชาติ มุ่งเป้าที่รัฐบาลกับการจัดการศึกษาที่สอดรับกับเป้าหมายการพัฒนาที่ยั่งยืน เป้าหมายที่ 4 เรื่องการศึกษาที่เท่าเทียมเที่ยงธรรม เป็นการศึกษาของทุกคน และสนับสนุนให้เกิดการเรียนรู้ตลอดชีวิต โดยในงานนี้สนับสนุนให้องค์กรเยาวชนซึ่งเป็นผู้มีส่วนได้ส่วนเสียโดยตรงจากระบบการศึกษาเป็นผู้มีส่วนร่วมแลกเปลี่ยนวิธีการ ร่วมสร้างแนวทางการปฏิรูปการศึกษาเพื่อให้บรรลุเป้าหมายการพัฒนาที่ยั่งยืนเพื่อคุณภาพชีวิตและสิ่งแวดล้อมที่ดีในปี 2030 หรือ the 2030 Agenda for Sustainable Development นั่นเอง  

Q: ตั้งแต่เกิดมาชีวิตเด็กหนึ่งคนต้องเผชิญกับการตีกรอบในเรื่องใดบ้าง? ศ.ดร.สมพงษ์ จิตระดับ: มีทั้งกรอบเรื่องความกลัว กลัวถูกการลงโทษ กลัวเรื่องผี กลัวเรื่องสิ่งเร้นลับ ถูกปลูกฝังมา ถ้าคุณไม่อยากให้เกิดสิ่งไม่ดีขึ้น คุณก็ต้องเชื่อฟังผู้ใหญ่ เชื่อฟังพ่อแม่ มันเป็นกรอบที่ถูกวางเอาไว้ว่าคุณเดินตามแนวทางผู้ใหญ่อันนี้เป็นสิ่งที่ดีสำหรับชีวิตตัวคุณ สำหรับอนาคตคุณ แล้วก็ความปลอดภัยกับสิ่งที่ดี ๆ คุณจะได้รับการตอบแทน กรอบความกลัว กรอบเรื่องของค่านิยมครอบครัว การอบรมเลี้ยงดู วัฒนธรรมประเพณีมันทำให้เด็กไม่กล้าเดินตามลำพัง ไม่กล้าหาประสบการณ์ใหม่ ๆ แล้วก็ระยะหลัง ๆ มา ผมคิดว่าเด็กไทยยิ่งถูกดึงเวลาเรื่องพวกนี้ไปกับเรื่องการเตรียมตัวเด็กเข้าสู่ระบบการศึกษามากขึ้น เด็กมีเวลาเล่นน้อยลง สัมผัสธรรมชาติไม่มากนัก เด็กต้องเรียนพิเศษเพิ่มมากขึ้น...

ใกล้เปิดเทอมแล้ว มาดูกันซิว่าผู้ปกครองจะต้องควักเงินเพิ่มอีกเท่าไรกับเครื่องแบบชุดนักเรียน เมื่อเปรียบเทียบกับเงินอุดหนุนที่รัฐบาลให้ต่อปี ราคาที่เห็นใน infographic เป็นเพียงราคาต่อ 1 ชุดเท่านั้น ซึ่งเด็กแต่ละคนก็ต้องมีชุดสำรองไว้ 2-3 ตัว *หมายเหตุ: ราคานี้เฉลี่ยจากหลายยี่ห้อในท้องตลาด #CYD #HotIssue

ร่วมแสดงความคิดเห็นได้ที่...คลิ๊ก

ผู้ใหญ่มักจะมองว่าเรื่องเพศเป็นเรื่องสกปรก ต้องห้าม และน่าอาย คาดหวังให้เด็กเรียนหนังสือเพียงอย่างเดียว ไม่ให้ข้องเกี่ยวกับเรื่องเพศ ทำให้เด็กขาดความรู้ที่ถูกต้องนำมาสู่ปัญหาต่าง ๆ เช่น ท้องไม่พร้อม โรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์ ในสัปดาห์วันวาเลนไทน์นี้ ศูนย์วิชาการและเครือข่ายวิชาการด้านเด็กและครอบครัว จึงอยากจะแนะนำทุกท่านให้รู้จักกลุ่มเด็กและเยาวชน “small smile” เครือข่ายเคียงริมโขง เคียงริมโขง Small Smile ที่ไม่อายที่จะพูดเรื่องเพศ นอกจากนี้ยังมีการรวมกลุ่มกันแก้ปัญหาเกี่ยวกับสุขภาวะทางเพศให้กับเพื่อนวัยเดียวกัน

แนะนำซีรีย์น่าดูต้อนรับช่วงเทศกาลวาเลนไทน์ เรียนรู้เพศศึกษาผ่านซีรีย์กับ "Sex Education (หลักสูตรเร่งรัก): เด็กดูได้ ผู้ใหญ่ควรดู!!" ซีรีย์อังกฤษจาก Netflix ที่เป็นกระแสมาแรงในไทยจากกรณีพรรคการเมืองหนึ่งเข้ายื่นหนังสือต่อกสทช. เรียกร้องให้ Netflix แบนซีรีย์ดังกล่าว โดยให้เหตุผลว่าเป็นแบบอย่างที่ไม่ดี เด็กอาจจะลอกเลียนแบบ และหยิบเรื่องเพศมาพูดถึงโดยขัดต่อหลักศีลธรรมอันดีของประเทศไทย สะท้อนให้เห็นเลยว่า ผู้ใหญ่หลายๆ คนก็ยังปกปิดและไม่เห็นถึงความจำเป็นของการสอนเพศศึกษาให้กับวัยรุ่น เรื่องเล่าถึงโอทิส เด็กหนุ่มไฮสคูลสุดจืดไร้ตัวตนในโรงเรียน มีแม่เป็นนักบำบัดทางเพศ ที่บังเอิญจับพลัดจับผลูไปให้คำปรึกษาเรื่องเพศให้กับเพื่อนร่วมโรงเรียน จนเปิดเป็นคลีนิคลับรับปรึกษาปัญหาเรื่องเพศจนกลายเป็นที่พึ่งของคนทั้งโรงเรียน ถึงแม้ในซีรีย์จะมีภาพที่ล่อแหลมไปบ้าง แต่ในซีรีย์กลับสอดแทรกแง่มุมสำหรับวัยรุ่นไว้หลากหลายประเด็นได้อย่างน่าสนใจและชวนติดตาม เช่น การคุมกำเนิด การทำแท้งอย่างถูกกฎหมาย ความหลากหลายทางเพศ...