กราฟิก

สภาพปัญหาที่หลากหลายในพื้นที่ที่ทำให้เกิดเด็ก เยาวชนนอกระบบการศึกษา สามารถแก้ไขได้ด้วยการสร้างความเข้มแข็งให้เกิดขึ้นกับบุคคล และหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง . ดังตัวอย่าง "ราชบุรี Zero Dropout" ที่มุ่งส่งเสริมให้เกิดความเข็มแข็งที่ครอบคลุมทุกมิติ ทั้งการสร้างต้นแบบการช่วยเหลือดูแล กลไกความร่วมมือแบบบูรณาการทุกภาคส่วนในนามของสมัชชาการศึกษา นวัตกรรมการศึกษาที่หลายหลายและมีความยืดหยุ่น เหมาะสมกับบริบทและความต้องการของเด็ก เยาวชนนอกระบบการศึกษา รวมถึงภาคีเครือข่ายทั้งมิติการศึกษา มิติสุขภาวะ และมิติสวัสดิการ โดยมีเป้าหมายเดียวกัน คือ เด็ก เยาวชนนอกระบบการศึกษาสามารถกลับเข้าสู่ระบบการศึกษาได้อย่างยั่งยืน

ผู้จัดการรายกรณี (case manager: CM) เป็นบุคคลที่ทำหน้าที่หนุนเสริมโอกาสทางการศึกษาให้เด็ก เยาวชนนอกระบบการศึกษาได้ไปต่อในระบบการศึกษา หรือทางสายอาชีพ หรืออื่น ๆ ที่เด็กและเยาวชนพึงประสงค์ . แล้วคุณลักษณะของผู้จัดการรายกรณี (case manager: CM) ควรมีลักษณะแบบใด . คุณลักษณะที่ได้จากการถอดบทเรียนผ่านการสัมภาษณ์และการใช้เวลาร่วมกับ CM ในการดำเนินงาน ทำให้สามารถสรุปคุณลักษณะของผู้จัดการรายกรณีที่มีร่วมกัน เป็น “HEARTS model” และสิ่งสำคัญของคนทำงานในฐานะผู้จัดการรายกรณี คือ “การมีใจ” เป็นสิ่งสำคัญที่สุดภายใต้การทำงานของ CM

เปิดเผยกลไกการค้นหาและส่งต่อความช่วยเหลือสำหรับเด็กเยาวชนนอกระบบการศึกษาให้กลับเข้าสู่ระบบการศึกษาอย่างยั่งยืนแบบล่างสู่บน โดยมีกลไก อสม./อพม. เป็นเสมือนกล้องวงจรปิดในระดับหมู่บ้านเพื่อค้นหา คัดกรอง และส่งต่อข้อมูลของเด็กเยาวชนที่ต้องการได้รับความช่วยเหลือไปยังครู ศกร.ตำบล แล้วจึงส่งต่อหรือประสานความร่วมมือไปยังหน่วยงานหรือองค์ที่เกี่ยวข้องกับการให้ความช่วยเหลือทั้ง 3 มิติ คือ ด้านสุขภาวะ ด้านสวัสดิการ และด้านการศึกษาที่เหมาะสมกับเด็กเยาวชนเป็นรายบุคคลต่อไป . #CYD #กสศ #สกร #กศน #ราชบุรี

การศึกษาในกระแสหลักเปรียบได้ดั่งการเดินทางบนทะเลการศึกษาด้วยเรือใหญ่ที่มีโครงสร้างแน่นหนามั่นคงแต่การเดินทางวิธีนี้ต้องมีต้นทุนการศึกษาที่ทำให้ผู้เรียน "มีความพร้อม" ทั้งทรัพย์พร้อม ครอบครัวพร้อม และใจพร้อม แต่ทุกคนไม่ได้มีความพร้อมเท่าเทียมกันจึงต้องมีการศึกษาทางเลือกรูปแบบอื่น . เรือการศึกษาที่มีขนาดเล็กลงมาหน่อยเป็นเรือที่ออกแบบมาเพื่อ “คนไม่พร้อม” ไม่ต้องใช้ต้นทุนมากและมีความยืดหยุ่นด้านเวลาและวิธีการจัดการเรียนรู้ทำให้ผู้เรียนสามารถเรียนรู้ไปพร้อมกับการหารายได้ระหว่างเรียนหรือใช้เวลาไปกับกิจกรรมอื่น ๆ ที่จำเป็นในชีวิตประจำวันได้ เช่น การจัดการศึกษาระบบ 1 โรงเรียน 3 รูปแบบ เป็นต้น แต่เรือลำนี้ก็ยังมีโครงสร้างที่ออกแบบตามระบบโรงเรียนซึ่งอาจไม่ตอบโจทย์ของผู้เรียนบางกลุ่มได้ . การศึกษาแบบ “แพเล็ก” (PARELEK)จึงเป็นการจัดการศึกษาที่ต่อยอดจากการจัดการศึกษานอกระบบโรงเรียนซึ่งผู้เรียนสามารถออกแบบรูปแบบ และเวลาในการเรียนของตนเองได้ เสมือนการต่อแพที่ประกอบด้วยขอนไม้องค์ประกอบที่สำคัญจำเป็นต่อการพยุงผู้เรียนที่ “ไม่พร้อม” กับการเรียนในระบบการศึกษา ให้สามารถเดินทางไปบนเส้นทางการศึกษาจนสำเร็จถึงฝั่งได้

ถอดรหัสกลไกการช่วยเหลือเด็กเยาวชนนอกระบบการศึกษากลุ่มอายุตั้งแต่ 15 ปีขึ้นไปให้กลับสู่ระบบการศึกษาอย่างยั่งยืนกรณีศึกษาจังหวัดราชบุรีซึ่งขับเคลื่อนผ่านแกนนำสำคัญคือ ครู ศกร.ตำบลและแกนนำสมาชิกภาคประชาสังคมในการคัดกรอง และวินิจฉัยความต้องการของเด็กเยาวชนรวมถึงเจตคติในการศึกษาต่อก่อนส่งต่อไปยังกลไกย่อย 3 เส้นทางเพื่อให้ได้รับการสนับสนุนอย่างเหมาะสมกับสภาพบริบทและความต้องการของเด็กและเยาวชนรายบุคคล

ผลการศึกษาสภาพปัญหาเด็กและเยาวชนนอกระบบการศึกษาของหน่วยปฏิบัติการวิจัยเพื่อการพัฒนาด้านเด็กและเยาวชน ภายใต้การดำเนินโครงการจัดการความรู้เพื่อสื่อสารขับเคลื่อนนโยบายการแก้ปัญหาเด็ก เยาวชนที่หลุดจากระบบการศึกษาให้กลับเข้าสู่ระบบการศึกษาอย่างยั่งยืน (Thailand Zero Dropout) . พบว่าเด็กและเยาวชนนอกระบบการศึกษาต้องเผชิญกับสภาพปัญหาที่หลากหลายทั้ง 29 ประเด็น จนเป็นเหตุให้ต้องออกจากระบบการศึกษา โดยสามารถจำแนกเด็กและเยาวชนนอกระบบการศึกษาตามประเด็นปัญหา ได้ 8 กลุ่ม ประกอบด้วย . 1) กลุ่มเด็กที่มีพฤติกรรมเสี่ยงต่อการกระทำผิดกฎหมาย 2) กลุ่มที่ได้รับผลกระทบจากปัจจัยในโรงเรียน/พฤติกรรมเสี่ยงต่อการหลุดจากระบบการศึกษา 3) กลุ่มเด็กที่อยู่ในกระบวนการยุติธรรมทางอาญา 4) กลุ่มแรงงานนอกระบบ/แรงงานเคลื่อนย้าย 5) กลุ่มเด็กที่มีปัญหาด้านสุขภาวะ 6) กลุ่มเด็กที่ประสบปัญหาครอบครัว 7)...